همراهان گرامی سلام
همانطور که در مقاله پیشین، به معرفی یکی از شیرینیهای ناب و مشهور استان قم، سوهان پرداختیم، در این مقاله قصد داریم تا سفری به دنیای رنگارنگ و لذیذ غذاهای سنتی این شهر داشته باشیم. با قمگردی این هفته همراه باشید تا با ۵ غذای اصلی و معروف استان قم بیشتر آشنا شوید…
در سفر به هر شهر و استانی، غذاهای محلی و خوراک آن شهر خود میتواند جزئی از جاذبههای گردشگری سفر به آن شهر باشد. گردشگری خوراک هم طرفداران خود را دارد و بسیاری از گردشگران به دنبال کشف فرهنگ غذایی، نوع خوراک و غذای یک منطقه به آنجا سفر میکنند. چشیدن و مزه کردن طعمهای جدید تجربه منحصر بفردی از سفر در ذهن شما ثبت مینماید که خود دلیلی برای تکرار سفر به آن مقصد میباشد.
فرهنگ غذایی هر استان ریشه در آداب و رسوم، شرایط اقلیمی و نوع مواد اولیه قابل استفاده در آن استان دارد. استان قم نیز فرهنگ خوراک و غذای خود را با توجه به موقعیت جغرافیایی، آداب و رسوم، فراوانی و در دسترس بودن مواد غذایی تعیین نموده است.
در فهرست غذایی استان تنوع زیادی در پخت انواع آبگوشت دیده میشود. از آنجایی که پخت انواع آبگوشت به زمان زیادی نیاز دارد، غذاهایی که پخت آنها سریعتر باشد نیز در این فهرست ملاحظه میشود.
کباب کوبیده:
اگر از اهالی قم نام معروفترین و خوشمزهترین غذای قمی را پرس و جو کنید، بی شک کباب را به شما معرفی میکنند. کباب قم با گوشت گوسفندی و با فرمولی جادوئی تهیه میشود و زمانیکه با نان سنگک و پیاز فرد اعلا تناول شود، مزه و طعم بیاد ماندنیش زیر دندان شما خواهد ماند. اگر به خوردن چلو در کنار غذا عادت دارید، چلو کباب گوسفندی قم را از دست ندهید.
آبگوشت قنبید:
آبگوشت، جزء غذاهای سنتی و با قدمت ایران میباشد که روش پخت و مواد اولیه مورد استفاده در آن، در هر منطقه متفاوت است. آبگوشتها ترکیبی از آب، گوشت، حبوبات و سبزیجات میباشند که طعم و مزه آن با بیشتر سلیقهها سازگار است. در استان قم هم تنوع بسیار بالای آبگوشت وجود دارد که آبگوشت قنبید معروفترین آنهاست.
قنبیت یا قنبید گیاهی است که به خاطر خواص گیاهی خود در فرهنگ غذایی قم جایگاه ویژهای دارد. قنبید (به معنای نبات قم) به صورت آبگوشت، پلو، آش و حلیم متناسب با فصل و شرایط اقلیمی مورد استفاده قرار میگیرد. در زمان قدیم به علت شور بودن آب شهر قم استفاده از قنبید در غذاها به جهت جذب نمک زیاد و رفع شوری در فرهنگ غذایی قم رایج بوده است. هم اکنون نیز این غذا طرفداران خود را داشته و در فهرست غذاهای معروف استان قم میباشد.
مصرف آبگوشت قنبید در بین خانوادههای قمی بسیار بالا بوده تا جائیکه در سال ۱۳۹۷ این غذا ثبت ملی شده و رتبه دوم در فهرست غذاهای بومی و سنتی استان قم را به خود اختصاص داده است. مواد اصلی در تهیه آبگوشت قنبید گوشت گوسفندی، لوبیای سفید، گندم، پیاز، قنبید، گوجه و ادویه جات میباشد که میبایست با ذوق و مهارت خاصی با هم ترکیب شوند تا آبگوشت قنبید در میان سفره شما رخ نمایی کند. پیشنهاد میکنیم حتما این غذا را با سبزی خوردن، پیاز، ترشی و نان سنگک میل نمایئد تا معجزهای باور نکردنی در روح و جسم شما پدیدار گردد.
یکی از معجزات آبگوشت قنبید شوخ طبعی قمیها بعد از مصرف این غذاست؛ تا جائیکه برای آن شعر سروده و خنده و شادی را همراه این غذا مینمایند. برای آبگوشت قنبید در ادبیات قمی شعری مشهور است که به لهجه شیرین قمی از غذای محلی و آیینها و سنتهای این منطقه میگوید و آن شعر چنین است:
کَل پشت بوم نمیخوابیدون آبگوشت قُنَبید نمیخوریدون
با اُرسیهات نمیدویدون آق داداشه و خاله خانم رو نمیبینیدون
تو پنج دری نمیذاریدون اَره و اوره رو نمییاریدون
بد پیلهگی نمیکنیدون عم قضی و آق دایی رو نمیبریدون
گوشتآبه:
گوشتآبه نیز از دیگر غذاهای سنتی خانههای قمی است که ترکیبی از گوشت تکه تکه، سیبزمینی نگینی، پیاز داغ، گوجه و رب گوجه، روغن حیوانی و لیمو عمانی است و گاهی با تره، جعفری و پیازچه هم همراه است،این غذا به گوشتآبه تره و جعفری مرسوم و ادویه غالب آن زیره سیاه است. این غذا نسبت به آبگوشت قنبید در زمان کمتری تهیه شده و همراه با نان سنگک،سبزی خوردن و ترشی سرو میشود.
اشکنه سیب زمینی:
اگر به سراغ مادر بزرگها رفته و از آنها دستور تهیه اشکنه را بپرسید، هر کدام روشی خاص برای تهیه این فست فود سنتی ایرانی به شما ارائه خواهند داد. اشکنه در انواع مخلتف و با روشهای متفاوتی تهیه و طبخ میشود. در اکثر استانهای سراسر کشور بهعنوان غذایی سنتی و محلی طبخ و مورد استفاده قرار میگیرد. اما وقتی صحبت از غذای سنتی و معروف قم باشد، اشکنه سیبزمینی خود را معرفی مینماید.
اهالی قم برای تهیه این غذای محلی از سیبزمینی، پیاز، تخممرغ، شنبلیله، روغن، نمک، زردچوبه و… استفاده میکنند. البته با توجه به ذائقهی اعضای خانواده، ممکن است تغییراتی در مواد اولیهی این غذا، ایجاد شود که تاثیر چندانی در طعم اصلی آن، ایجاد نمیکند. این خوراک مقوی، غالبا در فصول سرد سال مانند پاییز و زمستان مصرف میشود. زمان آماده سازی و پخت این غذا کوتاه بوده و همراه با نان و ترشی سرو میشود.
دمپختک:
دمپختک یا دم پختی، پنجمین غذای سنتی استان قم به شمار میآید. پخت آن را میتوان نوعی خلاقیت در استفاده همزمان از برنج، حبوبات و سبزیجات به شمار آورد. طعم و عطر فوقالعادهای این غذا، افراد بسیار زیادی را عاشق خود ساخته است. سرو دمپختک همراه با ترشی و یا حتی پیاز ترشی، شما را تا آستانه جنون پیش میبرد. قدیمیترها، با پختن نیمروی زرده طلایی و قرار دادن آن روی دمپختک، میزان لذت و هیجان خود را دوچندان میساختند.
برای تهیه این غذای فوقالعاده لذیذ و راحت از برنج، لپه باقالای زرد، پیاز، زردچوبه، نمک، کره، روغن و فلفل استفاده میکنند. اضافه کردن زعفران دمکرده قبل از کشیدن این غذا در ظرف سرو عطر و طعم این غذای سنتی قم را فوق العاده مینماید. نوش جان.
نظر قمگردی:
در استان قم تنوع غذایی بسیاری بالایی وجود داشته و در این مقاله تنها به معرفی ۵ نوع از معروفترین و لذیذترین غذاهای این استان اشاره شده است. قمگردی پیشنهاد میکند حتما در سفر به استان قم از غذاهای سنتی و بومی این استان نوش جان بفرمائید.
نکات طلایی:
- معروفترین کبابیهای استان قم عبارتند از: کبابی رزاقی / کبابی اشراقی / کبابی مروارید / کبابی گلپا / کبابی حاج اسدالله
- انواع آبگوشتهای سنتی استان قم، مخصوصا آبگوشت قنبید در دیزی سرایهای ذیل قابل تهیه میباشد:
- دیزی بار / دیزی قنبید / دیزی کرمانی
- آدرس و نحوه دسترسی به مراکز فوق را میتوانید در فضای مجازی جستجو نمائید.