نقش و نگار بر چوب در نمایشگاه خراطی چوب استان قم
همراهان عزیز سلام
در یکی از مقاله‌های قبلی، دومین رشته از صنایع دستی استان قم با عنوان منبت چوب را خدمت شما معرفی نمودیم. در این مقاله قصد داریم در دنیای چوب و محصولاتی چوبی کمی گشت و گذار کنیم و یکی دیگر از مهارت‌های این رشته را مورد بررسی قرار دهیم. مهارتی که تولیدات آن در زندگی ما حضور دارند، شاید خیلی از اوقات به سادگی از کنار آنها رد شده‌ایم، به آنها کمتر توجه کرده‌ایم؛ ولی هستند و در عین سادگی، کارهای بزرگی را برای ما انجام می‌دهند.
رد پای این محصولات چوبی را در همه جا می‌توان دید. گاهی در صنعت ساختمان و یا کشاورزی، گاهی در آشپزی و نذری‌های سنتی، گاه دیگر در دورهمی‌های خانوادگی و تفریح، گاهی در وسایل و دکوری‌های داخل منزل و…
لطفا با قمگردی همراه باشید تا با هنر کار بر روی چوب یا خراطی بیشتر آشنا شویم.
هنر خراطی از تراش و شکل بخشیدن به چوب در اثر حرکت دورانی دستگاه خراطی حاصل می‌شود. واژه خراطی ریشه عربی داشته و از فعل خرط به معنای تراش و متقارن سازی چوب یا جدا کردن پوست چوب است.
روایتگر قصه‌های منبت چوب در نمایشگاه خراطی چوب
برخی انجام این کار را با نجاری یکی می‌دانند اما این دو شاخه باهم کاملا تفاوت دارند. در هنر نجاری، نجار سعی می‌کند تا از کنار هم قرار دادن انواع چوب، احجام گوناگون ایجاد کند در حالی‌که در هنر خراطی، خراط با تراش چوب حجم مورد نظر را ایجاد می‌کند.
در گذشته دستگاه خراطی مشتمل بر چند ابزار دستی بود که از چوب ساخته و پرداخته می‌شد. با گذر زمان دستگاه‌های خراطی برقی جای خود را به ابزار دستی دادند تا سرعت تولید محصول را افزایش دهند، اما هنوز این مهارت و هنرنمائی هنرمندان این رشته هست که می‌تواند شگفتی و زیبایی هنر دست را به رخ بکشد.
برای تولید محصولات گوناگون چوبی در دنیای خراطی، ابتدا هنرمند خراط طرح اولیه محصول را در ذهن خود به تصویر می‌کشد و سپس بوسیله ابزارهای تراش چوب که مغار نام دارد، تراش‌های مورد نظر را بر روی چوب خام که بر روی دستگاه خراطی در حال چرخیدن هست، اجرا می‌نماید. هرچقدر مهارت استاد خراط بیشتر باشد، محصول نهایی زیباتر است.
برای تولید محصولات چوبی خراطی می‌بایست از چوب درختانی استفاده کنند که سفتی و سختی بالایی داشته باشد تا بتواند در هنگام کار و تراش روی چوب ترک بر نداشته و یا نشکند. چوب درختان گردو، فندق، قره قاچ، ون نمونه‌ای از این نوع چوب می‌باشد.
در راسته بازار کهنه قم که قدم می‌زنی، صدای دستگاه‌های برش چوب، خراطی نظر شما را به خود جلب می‌کند. کمی پیش میروی و استاد کار نجار، خراط و یا منبت کاری را مشاهده می‌کنی که با دقت و حوصله در حال تولید و ساخت محصولات چوبی می‌باشد. محصولاتی که هر کدام جایگاهی در زندگی ما دارند. یکی مشغول ساختن کرسی‌های قدیمی است. دیگری درب و پنجره چوبی می‌سازد. آن یکی چهارپایه و دیگری تنه قلیان…
یکی از هنرمندان بنام، خلاق و جوان این عرصه، جناب آقای مرتضی شیشه بران است که سال‌هاست در این زمینه مشغول به فعالیت می‌باشد؛ ابتکار و نوآوری را سرلوحه کار خود قرار داده تا پای صنایع دستی ایران را به کشورهای مختلف باز نموده و مشتریانی از کشورهای مختلف را خریدار محصولات و تولیدات خود نماید.
آقای شیشه بران محصولات چوبی از قبیل انواع عصا، وردنه، پارو و دیگر ابزار چوبی آشپزی، تنه و بدنه قلیان، مجسمه‌های چوبی و… را با استفاده از بهترین چوب و ابزار و دستگاه‌ها تولید و به بازار عرضه می‌نمایند.
نظر قمگردی:
برای آن دسته از علاقه‌مندان به صنایع دستی، بازار کهنه قم محلی برای گشت و گذار و آشنایی با رشته‌های مختلف صنایع دستی قم می‌باشد. قمگردی تصمیم دارد طی چندین مقاله شما گرامیان را با مشاغل و کسب و کارهای فعال در این بازار سنتی آشنا سازد. پیشاپیش از شما دعوت می‌شود هرازگاهی در این راسته قدم بزنید و روح و روان خود را با زیبایی‌های معماری و هنری این مسیر جلا دهید.
نکته طلایی:
جهت آشنایی و بازدید سایر محصولات تولیدی آقای شیشه بران می‌توانید به آدرس زیر مراجعه نموده و یا با شماره همراه ایشان تماس حاصل فرمائید.
آدرس: قم / خیابان شهید دل آذر / میدان کهنه / ورودی بازار کهنه / فروشگاه شیشه بران / مسیریابی در بلد
شماره تماس: 09125510654
