همراهان عزیز سلام
قرن‌هاست شهر قم نگینی در خود دارد که به این شهر اعتبار و آبرو داده و هرساله میزبان قدوم زائرین عمه سادات است. بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه (س) همچون نگینی درخشان در کویر قم خودنمایی کرده و دل هر رهگذری را مجذوب خود می‌گرداند. به راستی چه سری است که دل‌ها همه عاشق اویند…
در این مقاله سعی داریم مرغ دلتان را راهی حرم کریمه اهل بیت، حضرت فاطمه معصومه (س) نمائیم، تا بی‌قراری دلتان، در گوشه‌ای از بهشت آرام گیرد.
لطفا با قمگردی همراه باشید با حرم مطهر بانوی کرامت…
حضرت فاطمه معصومه(س)
نام شریف آن بزرگوار فاطمه مى‌باشد؛ ایشان دختر امام موسى کاظم(ع)، هفتمین امام شیعیان و خواهر امام رضا(ع) هستند. آن حضرت در اول ذى القعده سال ۱۸۳ به دنیا آمده و در روز دهم ربیع الثانى سال ۲۰۱ هـ وفات یافتند؛ بخاطر تقوى و پرهیزکارى ایشان نام آن بزرگوار را «معصومه» نهادند.
پس از وفات حضرت فاطمه معصومه(س)، آن بزرگوار توسط موسى بن خزرج بن سعد اشعرى قمى به خاک سپرده شد. موسى بن خزرج سایبانى از حصیر و بوریا بر قبر شریف آن بزرگوار برافراشت. از این تاریخ به بعد شهرت و آوازه قم آغاز شد. ساختمان سازى و سازندگى این شهر رو به افزایش نهاد و تاکنون ادامه دارد.
توسعه و بازسازى:
در سال ۲۵۶ هـ اوّلین گنبدى که برفراز تربت پاک فاطمه معصومه(س) بنا شد، گنبدى برجى شکل با آجر و سنگ بود که به همت حضرت زینب دختر امام جواد(ع) ساخته شد؛ و آن زمانى بود که آن حضرت براى زیارت عمه‌اش حضرت معصومه (س) به قم آمده بود.
در سال ۱۲۱۸ هـ قلى خان یکى از رجال حکومتى دولت صفوى ایوان حرم را تجدید بنا نمود، و به جاى‌کاشى‌هاى گنبد خشت‌‌هایى با پوشش طلا در آن به کار برد.
در سال ۱۲۲۱ زمین و دیوار حرم با سنگ مرمر پوشانده شد، و ضریح حرم با پوششى از طلا آراسته گردید و در ضلع شمالى رواق متصل به ایوان طلا یک دَرَ طلایى نصب گردید.
در سال ۱۲۶۶ هـ شاه اسماعیل ایوان‌‌ها را تجدید بنا نمود، و صحن قدیم را گسترش داد و در قسمت شمالى صحن قدیم مناره‌أى را ساخت.
در سال ۱۳۰۳ هـ وزیر اعظم، اتابک، پسر اَمین‌السلطان آنچه را که پدرش بنا نموده بود تکمیل کرد. او زیربناى صحن نو معروف به «صحن‌اتابکى» را بنا کرد و تزیین و بناى اتاق‌‌هاى اطراف آن را، که بر مقبره‌هاى «اعیان» معروف است، به‌پایان رساند.
دورنماى بارگاه حضرت فاطمه معصومه(س):
حرم مطهر و سه صحن آن همراه با مسجد بالاسر مساحتى بالغ بر ۱۳۵۲۷ متر مربع به خود اختصاص داده است. حدود ۱۹۱۴ متر مربع مساحت زیر بناى حرم مطهر است، و مابقى آن عبارت است از دو صحن‌جدید و قدیم. مرقد مستطیلى شکل است که گنبد آن با صفحات طلا پوشیده شده است. حرم هم‌چنین داراى چهار مناره است هر کدام داراى حوض و یک تاج مقرنس مى‌باشد. که دو مناره از منارهاى چهارگانه بزرگ و دوتاى دیگر کوچک است .
گنبد:
مرقد شریف حضرت معصومه(س) گنبدى برجى شکل دارد که محیط آن از داخل ۶۶/۲۸ متر و از خارج ۳۵/۵۶۰ متر مى‌باشد. قاعده آن داراى هشت ضلع است که طول هر ضلع آن ۳/۵۸ متر و فاصله بین دو ضلع ۷/۵۲ متر مى‌باشد. بر هر یک از اضلاع روزنه‌اى از طلا یا نقره قرار دارد. در گلوگاه ساق گنبد کتیبه‌‌ها و اشعار زیبایى به زبان فارسى نوشته شده است. بر داخل آن با نقش‌‌ها و آینه کارى زیبا آراسته شده است.
ضریح:
زیر گنبد ضریحى از نقره قرار دارد که در قسمت بالاى آن و در تمام جهات بمقدار یک متر با طلا آراسته شده است، هم‌‌چنان که با کتیبه‌‌ها و نقش و نگارهاى زیبا مزیّن شده است. ارتفاع آن ۴ متر و طول آن ۲۵/۵ و عرضش ۷۳/۴ متر مى‌باشد.
ایوان طلا حرم مطهر:
این ایوان در شمال روضه مقدسه واقع شده و به صحن قدیم متصل است. ایوان طلا ازداخل با خشت‌‌هاى زرفام پوشیده شده است و در آن نقش و نگارهاى برجسته‌اى وجود دارد که باطلا آراسته شده است. در بالاى آن دو مناره وجود دارد که ارتفاع هر کدام ۲۰/۳۲ و قطر هر یک متر است، و برفراز این دو مناره کلاهک هایى طلایى وجود دارد.
نظر قمگردی:
حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) هر ساله مقصد گردشگری مذهبی خیل علاقه مندان به اهل بیت عصمت و طهارت (ع) می‌باشد. هر زمان که دلتان از مشکلات و سختی‌های این زمانه گرفت، عزم سفر کنید و بعد از رسیدن به شهر قم، در گوشه‌ای از حرم مطهر آرامش خود را بدست آورید.
هر کس به احترام مقام تو خم نشد آقا نشد ،بزرگ نشد ، محترم نشد
دل خسته بود و راهی این آستانه شد دل خسته بود و راهی باغ ارم نشد
گفتند مرقدت حرم آل فاطمه ست با این حساب هیچ کسی بی حرم نشد
نکته طلایی:
با توجه به نزدیکی موزه آستانه مقدسه حضرت معصومه در جوار حرم مطهر، پیشنهاد می‌شود در صورت تمایل بعد از زیارت حرم مطهر از موزه نیز بازدید داشته باشید.
معماری، آئینه کاری، گچبری و دیگر تزئینات داخلی حرم مطهر، علاقه‌مندان به حوزه معماری را جهت بازدید به سوی خود جلب می‌نماید؛ اگر به این حوزه علاقه دارید، فرصت بازدید از حرم مطهر را از دست ندهید.
آدرس: قم / حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س)